Bu yazıda Cumhuriyet Dönemi’nin usta şairlerinden Cahit Sıtkı Tarancı‘nın bestelenmiş şiirleri yer alıyor. Bir önceki yazıda Attila İlhan‘ın bestelenmiş otuz şiirini derlemiştim. Ama bu kadar yorulmamıştım. Cahit Sıtkı şiirlerinden yapılmış şarkılara ulaşmak kolay olmadı ama değdi.
Bazı şarkıları ben de ilk defa dinledim. Açık söylemek gerekirse bazı besteleri sevmedim. Derleme yaparken bir şey dikkatimi çekti. Memleket İsterim şiiri çok bilinen bir şiir olmasına (ve Onur Akın gibi ünlü bir sanatçı seslendirmiş olmasına) rağmen incelediğim sayfaların hiçbirinde bu şiire ve bestesine dair bilgi görmedim.
İçindekiler
. Abbas
Fatih Kısaparmak (Abbas)
Hüsnü Arkan (Abbas)
Haydi abbas, vakit tamam;
Akşam diyordun işte oldu akşam.
Kur bakalım çilingir soframızı;
Dinsin artık bu kalp ağrısı.
Şu ağacın gölgesinde olsun;
Tam kenarında havuzun.
Aya haber sal çıksın bu gece;
Görünsün şöyle gönlümce.
Bas kırbacı sihirli seccadeye,
Göster hükmettiğini mesafeye
Ve zamana.
Katıp tozu dumana,
Var git,
Böyle ferman etti Cahit,
Al getir ilk sevgiliyi Beşiktaş’tan;
Yaşamak istiyorum gençliğimi yeni baştan.
. Anacığım
Mehmet Onur (Anacığım)
Bir gün sılaya geldiğimde,
Bir şeyler sezersen halimde,
Hiç şaşmayasın anacığım.
Başımı koyup dizlerine,
Uzun uzun ağlayacağım
Bütün insanların yerine
. Aynalarda Gece
Gülden Özsoy (Aynalarda Gece)
O biten günle beraber
Aynalarda gece olmuş;
Onlar, onlar ki geceleyin,
Gurbete düşmüş gibiler,
Sabır, tuttukları yolmuş
Sabaha erişmek için!
O biten günle beraber
Aynalarda gece olmuş.
-O biten gündür.Ne ışık
Ne de renk bıraktı bize;
Boş değil ağladığımız,
Geceler içinde kaldık
Yine kendi kendimize,
Yine öyle yapayalnız.
O biten gündür:Ne ışık,
Ne de renk bıraktı bize.
. Bahar Geliyor
Özkan Demirkol (Bahar Geliyor)
Damlardaki kar, saçaklardaki buz ,
Kanı kaynayan suya dar geliyor.
Haberin var mı? Oluklardan
Akan su sesinde bahar geliyor.
Duy güneyden estiğini rüzgarın;
Göreceksin neler olacak yarın.
Yuvada çırpınan yavru kuşların
Uçmak hevesinde bahar geliyor.
. Gün Eksilmesin Penceremden
Sedat Öztek (Ne Doğan Güne Hükmüm Geçer)
Selva Erdener (Gün Eksilmesin Penceremden)
Ne doğan güne hükmüm geçer,
Ne halden anlayan bulunur;
Ah aklımdan ölümüm geçer;
Sonra bu kuş, bu bahçe, bu nur.
Ve gönül Tanrısına der ki:
– Pervam yok verdiğin elemden;
Her mihnet kabulüm, yeter ki
Gün eksilmesin penceremden!
. Hatıralar
Canan Sezgin Geylan (Bilmem Ki Hâtıralar Ne İstersiniz Benden)
Bilmem ki hâtıralar,
Ne istersiniz benden,
Gelir gelmez sonbahar?
Bu kanad çırpış neden?
Cama vuracak ne var
Ey eski hâtıralar
Sanmayın güller açar,
Bülbül değildir öten;
Bu rüzgâr başka rüzgâr.
Ne istersiniz benden,
Bilmem ki hâtıralar,
Gelir gelmez sonbahar?
. Hatıralar
Hilal Çelebi (Bu Tatsız Akşam Saatinde)
Bu tatsız akşam saatinde,
Görünmez kanatlarınızla,
Cama vurmayın hâtıralar.
Sessizliğine doymadığım
O eski saatleri, yeni
Baştan kurmayın hâtıralar.
Suda yıldızlara uyarak,
Siz de uzaktan, bir çakıp bir
Sönüp durmayın hâtıralar.
Bu tatsız akşam saatinde,
Başımda pervaneler gibi
Dönüp durmayın hâtıralar…
. Kara Sevda
Fatih Kısaparmak (Kara Sevda)
Bir kere sevdaya tutulmaya gör;
Ateşlerde yandığının resmidir.
Aşık dediğin, Mecnun misali kör;
Ne bilsin alemde ne mevsimidir.
Dünya bir yana, o hayal bir yana;
Bir meşaledir pervaneyim ona.
Altında bir ömür döne dolana
Ağladığım yer penceresi midir?
Bir köşeye mahzun çekilen için,
Yemekten içmekten kesilen için,
Sensiz uykuyu haram bilen için,
Ayrılık ölümün diğer ismidir
. Kırık Kalpler
Timur Selçuk (Kırık Kalpler)
Biz aşkla başı dönmüş iki çocuk,
Bütün bir bahar o çiçek, ben yaprak
Ya Rabbi ne güzel sevişiyorduk,
Dünyayı aşktan ibaret sanarak.
Kim ne karıştı, ne istedi bizden
Göz mü değdi, ne oldu bu sevdaya
Ayırdılar bizi birbirimizden
Hem de göz göre, yürek parçalıya.
Aşktı bizdeki, onlardaki mantık
Onlardan yana çıktı kahpe felek
Birer kalp bıraktılar bize kırık
Ömrümüzce gözyaşı döktürecek…
. Madem ki Vakit Akşam
Kemal Caner (Madem ki Vakit Akşam)
İsmet Nedim (Madem ki Vakit Akşam)
Mademki vakit akşam,
Madem ne evim barkım,
Ne de bir tek âşinam,
Açılsın gizli sofram
Gelsin kadehte rakım
Dostum, neşem ve şarkım
Madem ki vakit akşam
. Memleket İsterim
Onur Akın (Memleket İsterim)
Memleket isterim
Gök mavi, dal yeşil, tarla sarı olsun;
Kuşların çiçeklerin diyarı olsun.
Memleket isterim
Ne başta dert, ne gönülde hasret olsun;
Kardeş kavgasına bir nihayet olsun
Memleket isterim
Ne zengin fakir ne sen ben farkı olsun;
Kış günü herkesin evi barkı olsun.
Memleket isterim
Yaşamak, sevmek gibi gönülden olsun;
Olursa bir şikayet ölümden olsun.
. Otuz Beş Yaş
Hümeyra (Otuz Beş Yaş)
Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder.
Dante gibi ortasındayız ömrün.
Delikanlı çağımızdaki cevher,
Yalvarmak, yakarmak nafile bugün,
Gözünün yaşına bakmadan gider.
Şakaklarıma kar mı yağdı ne var?
Benim mi Allah’ım bu çizgili yüz?
Ya gözler altındaki mor halkalar?
Neden böyle düşman görünürsünüz,
Yıllar yılı dost bildiğim aynalar?
Zamanla nasıl değişiyor insan!
Hangi resmime baksam ben değilim.
Nerde o günler, o şevk, o heyecan?
Bu güler yüzlü adam ben değilim;
Yalandır kaygısız olduğum yalan.
Hayal meyal şeylerden ilk aşkımız;
Hatırası bile yabancı gelir.
Hayata beraber başladığımız,
Dostlarla da yollar ayrıldı bir bir;
Gittikçe artıyor yalnızlığımız.
Gökyüzünün başka rengi de varmış!
Geç fark ettim taşın sert olduğunu.
Su insanı boğar, ateş yakarmış!
Her doğan günün bir dert olduğunu,
İnsan bu yaşa gelince anlarmış.
Ayva sarı nar kırmızı sonbahar!
Her yıl biraz daha benimsediğim.
Ne dönüp duruyor havada kuşlar?
Nerden çıktı bu cenaze? ölen kim?
Bu kaçıncı bahçe gördüm tarumar?
Neylersin ölüm herkesin başında.
Uyudun uyanamadın olacak.
Kim bilir nerde, nasıl, kaç yaşında?
Bir namazlık saltanatın olacak,
Taht misali o musalla taşında.
. Sanatkârın Ölümü
Alaettin Yavaşça (Gitti Gelmez Bahar Yeli)
Ayşe Taş (Gitti gelmez bahar yeli şarkılar yarım kaldı)
Ömür Gençel (Gitti Gelmez Bahar Yeli)
Gitti gelmez bahar yeli;
Şarkılar yarıda kaldı.
Bütün bahçeler kilitli;
Anahtar Tanrıda kaldı
Geldi çattı en son ölmek.
Ne bir yemiş, ne bir çiçek;
Yanıyor güneşte petek;
Bütün bal arıda kaldı.
. Sevdalı
Mazlum Çimen (İstanbullum)
Gönül sende, göz yolda kaldı;
Ne postacı semtime uğrar,
Ne turnalar selam getirir;
Vefasız çıktın Beşiktaşlım
Katlanmaksa katlanıyorum,
Kimselere belli etmeden.
İyi kötü bir iş tutmuşum;
Acısı tatlısı hep bir.
Ha Ankara, ha Çemişkezek;
Senden uzak olduktan sonra.
Nerde olsa yaşıyor insan;
Nerde olsa bir gün ölmek var.
Sen ilk aşkım, ilk gözağrımsın;
Dünyalara değişmem seni,
Keyfimden uçtuğum oluyor,
Rüyama girdiğin geceler.
Bayram sabahı bile olsa,
Sensiz doğan günü neyleyim!
. Var
Cenan Akın (Ağacı Kıskanırım)
Ağacı kıskanırım
Yemiş yüklü dalı var,
Bahar olsun, güz olsun
Ne güzel masalı var.
İmrenirim arıya
Petek petek balı var
Konduğu çiçeklerin
Pembesi var, alı var
Cahit Sıtkı’nın bestelenmiş diğer şiirleri
ŞİİR | BESTE – YORUM | ŞARKI |
Aşkımız | Ömür Gençel (Acem Kürdi) | Zulmü pek çok insafı az |
Aşkımız | İsmail Akçapınar (Hicaz) | Zulmü pek çok insafı az hayata karşı aşkımız |
Bahar Geliyor | Kaya Bekat (Muhayyer Kürdi) | Damlardaki kar saçaktaki buz kanı kaynayan suya dar geliyor |
Bahar Geliyor | Kaya Öztaş (Nihavend) | Damlardaki kar saçaktaki buz kanı kaynayan suya dar geliyor |
Bir Güzel | İsmail Akçapınar (Hicaz) | Bir güzel bilirim bir daha bilmem |
Felekten Bir Gece | Ahmet Hatipoğlu (Kürdili Hicazkar) | Dünya gözüyle görsek murada ermek nedir |
Hatıralar | Suphi İdrisoğlu (Neveser & Acem Kürdi) | Bilmem ki hatıralar ne istersiniz benden |
Kış Gecesi Rüyası | Nalan Aksoy (Hicaz) | Buldum buldum yıllardır kaybettiğim aynayı |
Korktuğum Şey | Kerem Güney Nihavend | Gün çekildi pencerelerden |
Memleket İsterim | Salih Suphi Soner (Rast) | Memleket isterim gök mavi dal yeşil tarla sarı olsun |
Otuz Beş Yaş Şiiri | Abidin Gerçeker (Mahur) | Yaş otuzbeş yolun yarısı eder |
Otuz Beş Yaş Şiiri | Fethi Karamahmudoğlu (Hicaz) | Yaş otuzbeş yolun yarısı eder |
Otuz Beş Yaş Şiiri | Amir Ateş (Rast) | Yaş otuzbeş yolun yarısı eder |
Ölümden Sonra | Salih Suphi Soner (Nihavend) | Öldük ölümden bir şey umarak |
Sanatkârın Ölümü | Rüştü Eriç (Saba) | Gitti gelmez bahar yeli şarkılar yarıda kaldı |
Sanatkârın Ölümü | Kaya Öztaş (Segah) | Gitti gelmez bahar yeli şarkılar yarıda kaldı |
Sanatkârın Ölümü | Suphi İdrisoğlu (Kürdili Hicazkar) | Gitti gelmez bahar yeli şarkılar yarıda kaldı |
Daha önceki yazımda Attila İlhan’ın Bestelenmiş Şiirileri‘ne yer vermiştim. Kategorideki yazıların tamamına Bestelenmiş Şiirler başlığından ulaşabilirsiniz.
Bu tür yazıların kusursuz ve eksiksiz olması pek mümkün değil. Bu sebeple ekleme ve düzeltme yapılmasını isterseniz bilgi vermeniz yeterlidir.
Bu yazı ilgimi çekti çok, çünkü yakınlarda Ahmet Arif’in “Hasretinden Prangalar Eskittim” kitabını okudum. Ne kadar çok şiirinin bestelendiğini görünce şaşırmıştım. Hatta en sevdiğim şarkılardan biri de aralarındaydı. 🙂
Merhaba Huriye,
İnternette parça parça epey yazı var bestelenmiş şiirlerle ilgili. Ama bir şairin bestelenmiş bütün şiirlerinin yer aldığı yazıları göremeyince bunu birinin yapması lazım dedim. Sonra da bu görevi kendime verdim. 🙂
Pek çok şair gibi Ahmet Arif de listemde var. Ona da bir yazıda yer vereceğim inşallah. Şairin bildiğiniz besteli şiirlerini iletirseniz sevinirim.
Çok da güzel yapmışsınız, buradan anlıyorum ki yarım yamalak işleri pek sevmiyorsunuz. Okuduğum kitapta yer alanları hemen şu aşağıya bıraktım. Kolay gelsin.
*Sevdan Beni (Terketmedi sevdan beni, aç kaldım susuz kaldım…)
*İçerde (Haberin var mı taş duvar, demir kapı , kör pencere…)
* Otuzüç Kurşun 3. Şiir (Vurulmuşum dağların kuytuluk bir boğazında…
Teşekkür ederim Huriye Hanım,
Yarım yamalak işleri sevmiyorum. Biraz sıkıntısını çekiyorum bunun ama huy işte, çıkıp gitmiyor.
Şiirleri listeme aldım. Yakında bir Ahmet Arif şiirleri yazısı gelir sanıyorum.
Üstteki en çok bilinen şiirler fakat son on tanesini doğru dürüst bilmiyorum.Devamını bekliyorum, özellikle Ahmet Arif’i de:)
Gülten Hanım merhaba,
Sanırım üsteki yoruma bakarak Ahmet Arif şiirleri yazısını beklediğinizi söylediniz. O yazı epeydir bu sayfada var zaten. Gözden kaçırmış olabilirsiniz. :))
Kusura bakmayın evet gözden kaçırmışım, yorumları okurken tarihlere bakmamışım:) Ahmet Arif bölümünü okumuş yorum bile yapmıştım:)
Blogları çok gezmekten oluyor hep bunlar. :))
İnsanın okuduğu bütün blog yazılarını hatırlaması mümkün değil. Canınız sağ olsun.
Emeğinize sağlık, Cahit Sıtkı Tarancı’ nın Aynalarda Gece ‘ şiirinden yaptığım şarkıyı listenizde görünce de çok mutlu oldum Çok güzel bir şiir Titiz çalışmanız için teşekkür ederim
Aynalarda Gece adlı şiiri Cahit Sıtkı Tarancıya ait olan şarkı, kendi yorumumla linkteki YouTube adresinden dinlenebilir Esenlikler dilerim https://youtu.be/EoSitj3c1kg
Gülden Hanım, ziyaretiniz ve yorumunuz için teşekkür ederim.
İnsanlar çoğu zaman dinledikleri müziklerin sözlerinin kime ait olduğunu merak etmiyorlar. Bu çalışmaya, bu bilinirliği artırmak için emek veriyorum. İstiyorum ki insanlar dinledikleri o güzel şarkıların ardında güzel bir icracı ve besteci olduğu kadar güzel bir şairin olduğunu da bilsinler. Yüreğinize sağlık. 🙂
Beğenmedim
Şaire iletmek isterdim ama öldü.