Bestelenmiş şiir nedir? Kolay bir soru ile başladım ki hemen kaçıp gitmeyin. Edebiyat tarihimiz içinde yer alan pek çok şiirin bestelenmiş olduğunu biliyorsunuz belki de bilmiyorsunuz. Biliyorsanız bu yazı dizisi ile bir kez daha hatırlamış olacaksınız. Bilmiyorsanız “Aaa! Bu şiirin bestesi mi varmış?” diyeceksiniz. Ya da tam tersi: “Aaa! Bu şarkının sözleri aslında bir şiir miymiş?”
Üzerine beste yapılan bu şiirleri hem bir kez daha okuyacak hem de kulaklarımızın pasını sileceğiz. Bu hafta birbirinden güzel dört şiir seçtim sizler için. Bestelenmiş şiirler için yazdığım diğer yazılara göz atmanızı tavsiye ederim. Çok güzel karma listeler ve şair listeleri oluşturdum sizler için.
İçindekiler
1. Kara Sevda – Cahit Sıtkı Tarancı
Cahit Sıtkı Tarancı deyince belki bir çoğumuz “Yaş otuz beş yolun yarısı eder / Dante gibi ortasındayız ömrün” diyerek başlarız söze. Bir parça haklısınız. Çünkü size yıllarca sadece bu şiiri ile anlatıldı şair. Oysa nice güzel şiirleri vardır Cahit Sıtkı’nın. Bestelenmiş başka şiirleri de var elbette ama onları bir başka yazının konusu yaparız. Fatih Kısaparmak’ın yanılmıyorsam ilk albümü olan “Kilim”de yer alıyor eser. O zamanlar albüm diye bir şey mi vardı ya! Bildiğin kaset işte. 🙂
Bir kere sevdaya tutulmaya gör
Ateşlere yandığının resmidir
Aşık dediğin mecnun misali kör
Ne bilsin alemde ne mevsimidir
Dünya bir yana, o hayal bir yana;
Bir meşaledir pervaneyim ona.
Altında bir ömür dönedolana
Ağladığım yer penceresi midir?
Bir köşeye mahzun çekilen için,
Yemekten içmekten kesilen için,
Sensiz uykuyu haram bilen için,
Ayrılık ölümün diğer ismidir
2. Türkiye’m – Dilaver Cebeci
Bestelenmiş şiir nedir, sorusunu bilerek sormuştum yazımın en başında. Çünkü bazı şarkılar vardır şiirin önüne geçmiştir. Bu onlardan biridir. Bu eseri dinlemeyen kalmamıştır içimizde. Özellikle millî bayramlarımızın vazgeçilmez müziklerinden biridir. 2008 yılında kaybettiğimiz şair Dilaver Cebeci‘yi yeni neslin içinde tanıyan var mıdır, merak ediyorum. Herkes her şeyi bilemeyeceğine göre çok acımasız olmayalım. Siz müziği dinlerken şiiri de içinize çeke çeke bir kez daha okuyun.
Baş koymuşum Türkiye’min yoluna
Düzlüğüne, yokuşuna ölürüm,
Asırlardır kır atımı suladım.
Irmağının akışına ölürüm.
Deli sular, salkım-saçak söğütler,
Kışlada kumandan, asker öğütler,
Yaylalarda ata biner yiğitler,
Bozkurt gibi bakışına ölürüm.
Sevdalıyım, yangın yeri bu sinem
Doksan yıldır çile çekmiş hep ninem.
Pınarlardan su doldurur Eminem
Mavi boncuk takışına ölürüm.
Düğünüm, derneğim, halayım, barım,
Toprağım, ekmeğim, namusum, arım,
Kilimlerde çizgi çizgi efkârım,
Heybelerin nakışına ölürüm.
3. Kışlada Bahar – Bekir Sıtkı Erdoğan
Bir asker türküsü olarak biliriz çoğumuz bu eseri. Bekir Sıtkı’nın sadece askerliği değil derin bir ayrılığı anlattığı güzel bir şiirdir bu. Şairin şiirde dile getirdiği askerlik dönemleri çok geride kaldı. Şimdilerde parası olan bankayla askerlik şubesi arasında yapıyor bütün askerliğini. O kısa zaman dilimine ne kadar anı sığarsa artık. Bir de sılada asker yolu gözleyen sevgililer vardı değil mi? Hâlâ var mı?
Kara gözlüm, efkarlanma gül gayrı!
İbibikler, öter ötmez ordayım.
Mektubunda diyorsun ki: ‘Gel Gayrı! ‘
Sütler kaymak tutar tutmaz ordayım.
Ah çekerim resmine her bakışta!
Bir mahzunluk var o boyun büküşte.
Emin ol ki, her sigara yakışta,
Sanki, duman tüter tütmez ordayım…
Mor dağlara, karargahlar kurulur;
Eteğinde bölük bölük durulur…
On dakika istirahat verilir;
Tüfekleri çatar çatmaz ordayım! ..
Dağlar taşlar bu hasretlik derdinde;
Sabır, sebat etmez gönül yurdunda!
Akşam olur, tepelerin ardında,
Daha güneş batar batmaz ordayım…
Aramıza dağlar girmiş koskoca!
Meraklanma, gönlüm dağlardan yüce…
Bir gün değil, beş gün değil, her gece,
Yatağıma yatar yatmaz ordayım…
Bahar geldi; koyun, kuzu koklaştı,
İki aşık, senelerdir bekleşti…
Kara gözlüm, düğün dernek yaklaştı;
Vatan borcu biter bitmez ordayım! ..
4. Mahur Beste – Attila İlhan
Son şiirimiz Attila İlhan‘a ait. Ahmet Kaya‘nın güzel yorumuyla şiir daha bir güzelleşmiş. Eğer internet bana yanlış bilgi vermediyse şair, şiiri Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının idamı üzerine yazmış. Şiirin bu bestesinden çok daha önce yapılmış bir bestesi daha var(mış). Hangisini dinleyelim, derseniz, Ahmet Kaya bestesini dinleyin derim. Diğer bestenin bağlantısını aşağıda bulabilirsiniz.
Şenlik dağıldı bir acı yel kaldı bahçede yalnız
O mahur beste çalar Müjgan’la ben ağlaşırız
Gitti dostlar şölen bitti ne eski heyecan ne hız
Yalnız kederli yalnızlığımızda sıralı sırasız
O mahur beste çalar Müjgan’la ben ağlaşırız
Bir yangın ormanından püskürmüş genç fidanlardı
Güneşten ışık yontarlardı sert adamlardı
Hoyrattı gülüşleri aydınlığı çalkalardı
Gittiler akşam olmadan ortalık karardı
Bitmez sazların özlemi daha sonra daha sonra
Sonranın bilinmezliği bir boyut katar ki onlara
Simsiyah bir teselli olur belki kalanlara
Geceler uzar hazırlık sonbahara
Bundan sonra ara ara bestelenmiş şiir nedir diye sorup cevap aramaya devam edeceğiz. Sizin de sayfada yer almasını istediğiniz bestelenmiş şiirler varsa yorumla bize bildirebilirsiniz. 🙂
