Alıntı:
Bir Edip 4 Nisan 2024, 18.21 tarihli paylaşımdan.
payidar, farsça "pa" kelimesi ve "-dar" ekinin birleşimi ile oluşmuştur.
pâ(y): farsça ayak demek. bunun yanında ayak anlamından mecaz yoluyla "dip, kök, temel" gibi anlamları da kazanmıştır.
bu kelime ile yapılan ve günlük hayatta kullandığımız bazı kelimeleri görünce "hadi ya" diyeceksiniz.
payitaht (tahtın ayağı, tahtın bulunduğu yer), sehpa (üç ayaklı demektir, ki sehpalar eskiden üç ayaklı olurmuş. sonradan dört ayaklı sehpaya geçilmiş. zaten üç ayaklı sehpa, dört ayaklı olana göre daha dengeli durur, dört ayaklı olunca sallanma ihtimali daha fazladır.), pabuç (pa-puş: ayak örten anlamda [kelime türkçeden; bulgarca, sırpça ve macarcaya da geçmiştir]), payimal (ayak ve sürmek kelimelerinden ayağa sürülen, ayaklar altına düşmüş, değerini kaybetmiş anlamında), serapa (baş ve ayak kelimelerinden baştan ayağa kadar, baştan başa, bütün, tamâmen anlamında)
-dâr: farsça "tutmak” fiilinden gelen, sonuna geldiği kelimelere “tutan, sâhip ve mâlik olan” anlamı katarak farsça usûlüyle birleşik sıfat ve isimler yapan bir ek. bu ek ile yapılmış ve dilimizde yaygın bir şekilde kullanılan pek çok kelime vardır. herkesin bildiği üç beş örneği yazayım.
alâkadâr, defterdâr, dindâr, haberdâr, havâdâr, hissedâr, hükümdâr, manîdâr (mana-dar).
bahane ile ben de sözlük karıştırıyorum biraz. keyifli oluyor.
payidar, farsça "pa" kelimesi ve "-dar" ekinin birleşimi ile oluşmuştur.
pâ(y): farsça ayak demek. bunun yanında ayak anlamından mecaz yoluyla "dip, kök, temel" gibi anlamları da kazanmıştır.
bu kelime ile yapılan ve günlük hayatta kullandığımız bazı kelimeleri görünce "hadi ya" diyeceksiniz.
payitaht (tahtın ayağı, tahtın bulunduğu yer), sehpa (üç ayaklı demektir, ki sehpalar eskiden üç ayaklı olurmuş. sonradan dört ayaklı sehpaya geçilmiş. zaten üç ayaklı sehpa, dört ayaklı olana göre daha dengeli durur, dört ayaklı olunca sallanma ihtimali daha fazladır.), pabuç (pa-puş: ayak örten anlamda [kelime türkçeden; bulgarca, sırpça ve macarcaya da geçmiştir]), payimal (ayak ve sürmek kelimelerinden ayağa sürülen, ayaklar altına düşmüş, değerini kaybetmiş anlamında), serapa (baş ve ayak kelimelerinden baştan ayağa kadar, baştan başa, bütün, tamâmen anlamında)
-dâr: farsça "tutmak” fiilinden gelen, sonuna geldiği kelimelere “tutan, sâhip ve mâlik olan” anlamı katarak farsça usûlüyle birleşik sıfat ve isimler yapan bir ek. bu ek ile yapılmış ve dilimizde yaygın bir şekilde kullanılan pek çok kelime vardır. herkesin bildiği üç beş örneği yazayım.
alâkadâr, defterdâr, dindâr, haberdâr, havâdâr, hissedâr, hükümdâr, manîdâr (mana-dar).
bahane ile ben de sözlük karıştırıyorum biraz. keyifli oluyor.
